اولویت های پژوهشی

محورهای پژوهشی پیشنهادی برای انتخاب موضوع سمینار و پایان نامه دانشجویان مطقع ارشد و دکتری

۱. مقررات حاکم بر تأسیس، تغییرات سرمایه و پذیرش شرکت‌های سهامی عام (از جمله شرکت های دارای سهام ممتاز ) در بورس‌های مختلف و نقش نهاد ناظر و جایگاه حسابرسان در این زمینه؛

۲. نقش شرکت‌های تامین سرمایه در فرآیند تامین مالی شرکت‌های سهامی عام در بورس‌های مختلف و ارایۀ پیشنهاد برای ایران؛

۳. مطالعۀ تطبیقی نحوه تعامل نهاد ناظر بازار سرمایه با سایر نهادهای ناظر (بانک مرکزی، بیمة مرکزی و …) در بورس‌های مختلف و ارایۀ الگوی مناسب برای ایران؛

۴. بررسی تطبیقی قوانین و مقررات مالیاتی حاکم بر فعالیت و تغییرات سرمایه شرکت ها در بورس های مختلف؛

۵. تأمین مالی از طریق افزایش سرمایه؛ اهمیت، فرآیند، مزایا و معایب در مقایسه با سایر روش های تامین مالی، در بورس های مختلف؛

۶. مطالعۀ تطبیقی قوانین و مقررات، ساز و کار و رویه های عملی نظارت مجموعۀ دولت بر بورس های معتبر دنیا

۷. طراحی ابزارهای مناسب برای تأمین سرمایه در گردش بنگاه های اقتصادی

۸. روش ها و ابزارهای مناسب برای تأمین مالی شرکت های کوچک و متوسط

۹. برآورد اثرات توسعه بازار بدهی بر اقتصاد کشور در سطح خرد و کلان با نگاهی بر اندازۀ مناسب بازار بدهی نسبت به بازار سهام و معرفی روش های انجام عملیات بازار باز در بازار بدهی

۱۰. انتشار و معاملات ثانویه اوراق دولتی در بورس های مختلف

۱۱. مطالعه تطبیقی میان رویه های اجرایی فعلی با سایر کشورها در خصوص موارد ذیل:

• چگونگی برگزاری مجامع و ساز و کار برگزاری به صورت غیرحضوری و نقش نهادهای ناظر بازار سرمایه در برگزاری آنها
• مقررات مربوط به تقسیم سود
• الزامات پذیرش و درج اوراق بهادار در بازار
• روشهای محاسبه و کارکرد سهام شناور
• دامنه مسئولیت مدیران، حسابرسان مستقل و سازمان بورس در برابر سهامداران
• رویه های موجود در خصوص ضوابط توقف و بازگشایی نماد شرکتها و وظیفه نهاد ناظر در این خصوص
• گزارش هایی که سازمان بورس به عنوان نهاد نظارتی در خصوص شرکتها برای عموم افشا می کند
• فرمهای افشای اطلاعات الزامی از سوی نهادهای ناظر
• ضمانت اجرایی قوانین و مقررات و دستورالعمل ها در بازار سرمایه و موارد مربوط به برخوردهای قانونی از سوی نهاد ناظر
• تفکیک وظایف نظارتی در خصوص ناشران میان بورس ها و نهادهای نظارتی

۱۲. ارایه راهکارهای مناسب در خصوص بهبود حاکمیت شرکتی و ضمانت اجرایی دستورالعمل های مربوطه

۱۳. تدوین و تبیین مدلی جامع جهت رتبه بندی شرکت ها از بابت اطلاع رسانی

۱۴. بررسی تطبیقی مقررات، نحوۀ نظارت و رویه ها، کمیت، کیفیت و محتوای افشای اطلاعات در بورس های کشورهای توسعه یافته و ارایۀ مدل پیشنهادی مناسب برای ایران

۱۵. مکانیزم و رویه های پیشگیری و برخورد با تخلفات عمدی افشای نامناسب و عدم ارائه اطلاعات توسط ناشران در بورس های کشورهای توسعه یافته و ارایۀ راهکار مناسب برای ایران

۱۶. وظایف و اختیارات نهاد نظارتی در حوزۀ نظارت بر افشای اطلاعات بر ناشران بازارهای خارج از بورس (OTC) بورس های کشورهای توسعه یافته و ارایۀ راهکار مناسب برای ایران

۱۷. تکالیف افشای اطلاعات ناشران به تناسب  بازارهایی که اوراق آنها در آن پذیرفته شده است و ضمانت های اجرایی آن

۱۸. نحوه و حدود نظارت نهادهای ناظر و بورسهای مشابه و بین المللی بر شرکتهای سهامی عام معاف از ثبت نزد این بورسها و نهادهای ناظر (بر اساس سرمایه، تعداد سهامدار، نوع شخصیت حقوقی سهامداران و … ) و ارایۀ راهکار مناسب برای ایران

۱۹. نحوه ثبت و ورود شرکت های دارای سهامدار خارجی نزد بورسهای مشابه و بین المللی و ارایۀ راهکار مناسب برای ایران

۲۰. تهیه رهنمودهای بکارگیری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) و الزام شرکت های بورسی و فرابورسی ایران به تهیه صورت های مالی طبق IFRS

۲۱. آسیب شناسی کمیته های حسابرسی و حسابرسی داخلی، با توجه به تصویب «دستورالعمل کنترل‌های داخلی برای ناشران پذیرفته شده در بورس و فرابورس ایران»، «منشور کمیته حسابرسی» و «منشور حسابرسی داخلی» در سال ۱۳۹۱

۲۲. بررسی تأثیر اجرای «دستورالعمل کنترل‌های داخلی برای ناشران پذیرفته شده در بورس و فرابورس ایران»، «منشور کمیته حسابرسی» و «منشور حسابرسی داخلی» در تصمیمات سرمایه‌گذاران، عملکرد مدیران و کیفیت ارایه گزارشات حسابرس مستقل و بازرس قانونی

۲۳. بررسی عملکرد و نحوه گزارشگری شرکت های بورسی و فرابورسی نسبت به اثربخشی کنترل های داخلی و عملکرد و نحوه ارائه اظهارنظر موسسات حسابرسی نسبت به آنها

۲۴. بررسی تأثیر اطلاع رسانی آرای انضباطی صادره برای حسابرسان (نحوه و میزان آن) بر بهبود عملکرد آتی آنها

۲۵. بررسی تطبیقی هزینه های مربوط به حسابرسان در صورت تخلف در کشورهای مختلف و مقایسه آن با ایران و پیشنهاد مدلی برای اصلاح قوانین و مقررات

۲۶. ارایۀ چارچوب و راهکارهای مناسب برای حمایت از سرمایه گذاران در بازار اوراق بهادار ایران

۲۷. بررسی و مطالعه تطبیقی ابعاد مختلف اوراق خرید دین و ارایۀ پیشنهادات اصلاحی و کاربردی مناسب برای ایران

۲۸. بررسی موضوع انتشار و فروش اوراق بهادار دولتی ارزی جهت انتشار در بازارهای خارجی با محوریت راهکارهای عملیاتی شدن انتشار این اوراق (شامل نحوه رتبه بندی، ضمانت اوراق و نحوه تسویه ارزی اوراق در سررسید و اثرات آن در اقتصاد، ارز و … )

۲۹. بررسی موضوع عرضه تدریجی اوراق مالی اسلامی به لحاظ زمان بندی بازار، حجم قابل انتشار و سایر موارد قابل توجه در این زمینه

۳۰. الگوها و ساختارهاي عملیاتی اجرای قراردادهای مشارکت عمومی- خصوصی در ایران از طریق بازار سرمایه

۳۱. مطالعه انواع روش های دستکاری در بازار سرمایه با استفاده از معاملات الگوریتمی و شناسایی راهکارهای پیشگیری از دستکاری بازار توسط آن دسته از معاملات.

۳۲. امکان سنجی راه اندازی انواع مختلف ابزارهای مالی مورد نیاز در بورس تهران اعم از WARRANT و …

۳۳. بررسی و امکان سنجی راه اندازی قراردادهای مشتقه اعم از قرارداد آتی و اختیار معامله بروی نفت خام و فرآورده ها در بورس انرژی

۳۴. بورسهای کالایی؛ فرآیندهای نظارت بر عملیات بازار، فرآیند پذیرش کالا، مکانیزم تحویل کالا، حل اختلاف در بورس های کالایی

۳۵. بورس انرژی؛ مدلهای پذیرش، معامله و تسویه محصولات گاز طبیعی و نفت خام در بورس انرژی، آسیب شناسی علل عدم پذیرش برخی فرآورده‌های نفتی و گازی، امکان پذیری صادرات معاملات برق در بورس انرژی ایران

۳۶. شرکتهای سپرده گذاری مرکزی؛ (صدور انواع کدهای معاملاتی، عضویت و انواع آن، انواع روشهای تسویه، استفاده از حسابهای ارزی جهت تسویه معاملات، امکان سنجی تعریف حساب تسویه واحد به منظور تسویه معاملات سهام، کالا و ابزار مشتقه یک مشتری از طریق آن، موارد مشمول تسویه خارج از پایاپای و ریسک های مرتبط، سیستم های مدیریت ریسک از قبیل TIMS و SPAN)

۳۷. بررسی نحوه توثیق و توقیف اوراق بهادار در بورس های معتبر دنیا

۳۸. بررسی امکان سنجی معاملات ریپو در ایران

۳۹. بررسی امکان رتبه بندی عرضه کنندگان در بازار فیزیکی

۴۰. بررسی چگونگی مدیریت ریسک قراردادهای آتی در بورسهای بین المللی و نحوه محاسبه وجه تضمین و ارایۀ راهکار برای ایران

۴۱. بررسی تطبیقی نظام انبارداری و چگونگی نظارت بر انبارهای تحت کلید بورسهای کالایی و ارایۀ راهکارهای عملیاتی مناسب برای ایران

۴۲. بررسی انواع روشهای معاملاتی در بازارهای خارج از بورس (OTC) دنیا به ویژه معاملات توافقی (از قبیل ساز و کار معاملات توافقی، مسئولیت کارگزار در معاملات توافقی، انتشار اطلاعات معاملات در معاملات توافقی) و ارزیابی رویۀ موجود در ایران

۴۳. بررسی ساز و کار معاملات و به ویژه بازاریابی دارایی فکری ، انواع دارایی های فکری قابل معامله در بورس ها و بازارهای خارج از بورس دنیا و مطابقت با مقررات کشور

۴۴. بررسی موانع و ارایۀ راه کارهای توسعه قراردادهای مشتقه در بازار سهام ایران

۴۵. بررسی مقررات، روش ها و ساز و کار ادغام و تملیک در بازارهای کشورهای منتخب و ارایۀ راهکار برای توسعۀ این بازار در ایران

۴۶. مطالعۀ تطبیقی برگزاری مجامع الکترونیکی (تجربیات، مقررات، روش ها و ساز و کار اجرایی، چالش ها و پیامدها)

۴۷. بازارگردانی در بازارهای سرمایۀ کشورهای منتخب (شیوه معاملات بازارگردان ها، ساز و کار نظارت بر معاملات بازارگردان، ساختار قراردادهای بازارگردانی و پویا نمودن قرارداها، شیوه بهره مند شدن از مزایای بازارگردان ها و …).

---

محورهای پژوهشی پیشنهادی به تفکیک موضوع

 

۱) نهادهای مالی

در این بخش ضمن توجه به آسیب شناسی نهادهای مالی موجود (کارگزاریها، شرکتهای تأمین سرمایه، صندوقهای سرمایهگذاری، مشاوران سرمایه گذاری و سایر نهادهای موجود از جنبه های حقوقی، عملیاتی، ساختار مالکیت، مدیریت و … ، ضرورت تشکیل نهادهای مالی جدید در بازار سرمایه با هدف کمک به تأمین مالی بخشهای مختلف اقتصاد و نیز وظایف نهاد ناظر و نحوۀ نظارت بر این نهادها در بازار سرمایه مورد توجه قرار گرفته است.

۱. شناسایی و بررسی ریسکهای نهادهای مالی، خلاء قانونی برای دستگاه نظارتی و ارائه مقررات پیشنهادی لازم در این خصوص

۲. بررسی میزان اجرای حاکمیت شرکتی در نهادهای مالی و ارائه راهکارهای پیشنهادی لازم در این خصوص

۳. شناسایی و بررسی تضاد منافع در نهادهای مالی و ارائه مقررات پیشنهادی لازم در این خصوص

۴. مقایسه نظارت سیستمی دستگاه ناظر بر نهادهای مالی در ایران و کشورهای دیگر، ارائه نقاط قوت و ضعف سیستم در حال اجرا و ارائه راهکارهای پیشنهادی

۵. بررسی میزان کارایی دستورالعمل الزامات کفایت سرمایه نهادهای مالی در خصوص ارائه وضعیت دقیقتر نهادهای مالی جهت پذیرش هرگونه تعهدات و بدهی مندرج در دستورالعمل مذکور

۶. شناسایی و بررسی نحوه پذیرش سمت متولی گری در صندوق های سرمایه گذاری در کشورهای دیگر و مقایسه آن با ایران.

---

۲) مالی اسلامی

در این بخش موضوعات پژوهشی مرتبط با حوزۀ مالی اسلامی با تأکید بر آسیب شناسی ابزارهای مالی اسلامی موجود و تعریف و به کارگیری ابزارهای مالی جدید منطبق با اصول و معیارهای فقهی و با الهام از ابزارهای مالی موجود در کشورهای اسلامی و بومی سازی آنها پیشنهاد گردیده است. عنوان های این بخش شامل مواردی از حوزۀ مالی اسلامی است که در بخش های تخصصی دیگر درج نشده است.

۱. بررسی تطبیقی انواع ابزار‌های مالی اسلامی از منظر تأمین مالی و پوشش ریسک

۲. طراحی و ارایه راهكارها و ابزارهاي مالي اسلامي جهت جذب سرمايه‌گذاري خارجي در بازار سرمايه ايران

۳. طراحی و ارایه راه‌كارها، ابزارها و نهادهاي مالي مناسب براي تأمين مالي نظام سلامت، پروژه‌ای، انرژي و گردشگری

۴. طراحی و ارایه راه‌كارها، ابزارها و نهادهاي مالي مناسب براي تأمين مالي بخش مسکن

۵. طراحی و ارایه راه‌كارها، ابزارها و نهادهاي مالي مناسب براي تأمين مالي خرد

۶. قیمت گذاری اوراق بهادار اسلامی و ابزارهای مشتقۀ اسلامی

۷. بررسی مقررات نهادهای بین المللی برای انتشار اوراق بهادار اسلامی و مقایسۀ آن با ضوابط و شرایط انتشار اوراق در بازار سرمایۀ ایران (نمونه: AAOFI ، IFSB و ……… )

---

۳) حقوق مالی

موضوعات پژوهشی پیشنهادی این قسمت در ارتباط با مسایل حقوقی و قوانین و مقررات حاکم بر بازار سرمایه و ساختار حقوقی بازار و نهاد ناظر میباشد.

۱. آزادسازی خدمات مالی در بخش بازار سرمایه ایران در پرتو مقررات سازمان جهانی تجارت (WTO)

۲. بررسی و ارزیابی نظام رسیدگی به تخلفات انضباطی، دعاوی حقوقی و ساز و کار حقوقی حل و فصل اختلافات از طریق کارشناسی در بازار سرمایه ایران در راستای بین‌المللی شدن بازار سرمایه کشور

۳. بررسی ابعاد حقوقی انتشار اوراق بهادار دولتی در ایران

۴. بررسی ابعاد حقوقی معاملات برخط با توجه به مبانی حقوق تجارت الکترونیک با مطالعه تطبیقی با بورس سایر کشورها

۵. بررسی تحلیلی مقررات مربوط به عملیات بانکی در راستای تسهیل معاملات اوراق بهادار و تسویه وجوه

۶. بررسی تطبیقی الزامات ثبت اوراق بهادار در حقوق ایران و آمریکا

۷. بررسی تطبیقی الگوهای حقوقی هیأت مدیره شرکت از منظر اصول حاکمیت شرکتی‌ در کشورهای منتخب (با رویکرد تحلیل نقش هر یک از الگوها در حمایت از سهامدار عمده و سهامدار خرد)

۸. بررسی تطبیقی رسیدگی به دعاوی بورسی از طریق متمرکز و غیرمتمرکز در بورس‌های داخلی، منطقه‌ای و جهانی

۹. بررسی تطبیقی ماهیت حقوقی اوراق بهادار بدهی در نظام حقوقی ایران و آمریکا

۱۰. بررسی تطبیقی مقررات‌گذاری رقابت میان تشکل‌های خودانتظام

۱۱. بررسی رژیم حقوقی حاکم بر سهامداری متقابل

۱۲. پیشگیری و مقابله با فساد اداری و حرفه‌ای در بازار سرمایه

۱۳. تأثیر استقلال بازار سرمایه بر ضوابط و مسائل مبتنی بر اهداف پیشگیرانه

۱۴. تأثیر ماهیت شبه قضایی هیأت داوری بر تعلق احکام و ضوابط حقوقی عمومی و اختصاصی

۱۵. تأثیر و تأثّر ضوابط حقوقی بازار سرمایه بر بازارهای پولی، بانکی و بیمه‌ای

۱۶. تجدید ساختار اوراق بدهی دولتی با تأکید بر اصول پیشنهادی ۲۰۱۲ آنکتاد

۱۷. تحلیل حقوقی- اقتصادی ضمانت‌های اجراها (با رویکرد پیشگیری و مقابله با جرائم و تخلفات بازار سرمایه)

۱۸. تحلیل حقوقی- اقتصادی مبانی ورشکستگی (با رویکرد وضعیت شرکتهای بورسی)

۱۹. تحلیل حقوقی آثار ورشکستگی بانک‌ها بر بازار سرمایه

۲۰. تحلیل حقوقی پیش‌دستی در بازار اوراق بهادار

۲۱. تحلیل و بررسی مقررات اتحادیه اروپا در بخش بازار سرمایه

۲۲. تحلیل هزینه‌های نمایندگی در شرکتها و راهکارهای مدیریت آن در بازار سرمایه

۲۳. جرائم سازمان یافته در بازار سرمایه

۲۴. چالش‌های حاکمیت قوانین ایران نسبت به توسعه سرمایه‌گذاری خارجی در کشور

۲۵. حقوق و تکالیف نهاد ناظر نسبت به منافع عمومی سرمایه‌گذاران

۲۶. سازوکارهای تفرید مجازات در مسؤولیت کیفری و انضباطی اشخاص موضوع مقررات بازار سرمایه

۲۷. صلاحیت‌ها و محدودیت‌های هیأت داوری در رسیدگی به مسائل مختص به دادگستری

۲۸. ضوابط اجرای احکام مرجع حل اختلاف در بازار سرمایه (بررسی تطبیقی بازارهای ملی و بین‌المللی)

۲۹. ضوابط حقوقی حاکم بر مسئولیت انضباطی در رفتارهای منتهی به تخلف

۳۰. ضوابط حقوقی حمایت از استقلال حسابرسی در بازار سرمایه

۳۱. ضوابط حقوقی رقابت نهادها و فعالان بازار سرمایه ایران در بورس‌های خارجی

۳۲. قابلیت‌ها، موانع و بایسته‌های حقوقی بین‌المللی شدن بازار سرمایه ایران

۳۳. مسئولیت انضباطی و مسئولیت کیفری نیابتی در بازار سرمایه

۳۴. مسئولیت حقوقی بانک‌های متولی در فرآیند تسویه و پایاپای اوراق بهادار

۳۵. مطالعه حقوق شهروندی سرمایه‌گذاران بازار اوراق بهادار بر مبنای منشور حقوق شهروندی

۳۶. معاملات عمده در بازار سرمایه ایران، با مطالعه تطبیقی با بازار سرمایه آمریکا

۳۷. مقررات اداری SEC و مقایسه آن با نهاد ناظر بازار سرمایه در ایران با تأکید بر استقلال، رازداری و محرمانگی

---

۴) فناوری اطلاعات در بازار سرمایه

با توجه به اهمیت به کارگیری فناوریهای پیشرفته در ابعاد مختلف و ضرورت استفاده از قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، در این بخش موضوعات پژوهشی مرتبط با کاربرد فناوری اطلاعات در بازار سرمایه مورد توجه قرار گرفته است.

۱. امکان پذیری و نحوه استفاده از فناوری DLT و Blockchain در فرآیندهای پیش، حین و پس از معاملات

۲. توسعه روش ها و الگوریتم های هوش مصنوعی به منظور تشخیص انواع تقلب، تخلف و ناهنجاری در بازار سرمایه

۳. ارائه روش های نوین و به صرفه جهت اجرای پردازش های سنگین محاسباتی و تحلیلی در حوزه های مالی با بکارگیری سیستم های توزیع شده

۴. ارائه راهکارهای عملیاتی (با لحاظ زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری) جهت پیاده سازی گسترده معاملات هوشمند (به طور نمونه معاملات الگوریتمی و معاملات پر بسامد) در سطح بازار سرمایه ایران با مطالعه تطبیقی با سایر کشورها

۵. مطالعه تطبیقی در خصوص چارچوب ها و عمق نظارت بر بازار سرمایه توسط نهاد ناظر و چگونگی تفکیک حوزه های نظارت و اجرا در حوزه فناوری اطلاعات

۶. مطالعه تطبیقی پیرامون لزوم و تأثیر طراحی و پیاده سازی نقشه راه فناوری اطلاعات (IT Road map یا ICT Master plan) در حوزه بازار سرمایه ایران و چگونگی به روزرسانی و پایش آن

۷. بررسی و مطالعه تطبیقی پیرامون چگونگی حمایت از استارت آپها، ارائه API ، داده و سایر خدمات به شرکت های دانش بنیان توسط نهاد ناظر بازار سرمایه و شناسایی جایگاه و ماهیت اثر در این حوزه

۸. پژوهش و مطالعه تطبیقی در خصوص چگونگی پیاده سازی و استقرار نظام تحویل در برابر پرداخت (DVP) در بازار سرمایه

---

۵) فرهنگ سازی در بازار سرمایه

با توجه به پایین بودن سطح سواد مالی در جامعه و اهمیت و ضرورت پرداختن به آموزش و فرهنگ سازی در سطح کشور با هدف آشنا ساختن مخاطبان با اهمیت، جایگاه و ساز و کار بازار سرمایه، در این بخش موضوعات و اولویت های پژوهشی با هدف تعریف و اجرای برنامه هایی با هدف ارتقاء سطح دانش مالی و سرمایه گذاری در کشور و آسیب شناسی برنامه های اجرا شدۀ قبلی، ارایه شده است.

۱. بررسی میزان کارآمدی و اثرگذاری آموزشهای ارکان بازار سرمایه (سازمان، شرکت بورس و …) در فرهنگ سازی

۲. مطالعۀ تطبیقی و معرفی ابزارهای مناسب برای سنجش سواد مالی در کشور

۳. طراحی و ارایۀ ابزارهای رسانه ای و بازیهای مناسب در رابطه با فرهنگ سازی در بازار سرمایۀ کشور

۴. طراحی برنامه‌های سواد مالی در بازار سرمایه

۵. اندازه‌گیری اثربخشی و کارایی برنامه‌های سواد مالی در بازار سرمایه

۶. ارزیابی اثربخشی و کارایی برنامه‌های آموزش مستمر برای کارکنان

۷. نیازسنجی و طراحی مدارک حرفه‌ای بازار سرمایه

۸. نحوه ارزیابی اثربخشی و کارایی مدارک حرفه‌ای بازار سرمایه

---

۶) مبارزه با پولشویی

۱. استاندارد سازی رویه‌های شناسایی و کشف عملیات و معاملات مشکوک به پولشویی در بازار سرمایه ایران

۲. تحلیل جرائم منشاء پولشویی در بازار سرمایه از قبیل دستکاری در قیمت و معاملات متکی بر اطلاعات نهانی

۳. تجزیه و تحلیل و ارایۀ مبنا و روش مناسب اندازه گیری ریسک‌های پولشویی در بازار سرمایه ایران

۴. راهکارهای استفاده از شبکه‌های اجتماعی در پیشگیری از پولشویی در بازار سرمایه ایران

۵. تاثیر سیاست‌ها و خط مشی‌های کلان مدیریتی کشور در حوزه مبارزه با پولشویی بر بازار سرمایه ایران

۶. تحلیل شبکه‌های پولشویی و تدوین مدل اجرای خط مشی جهت پیشگیری از پولشویی در بازار سرمایه ایران

۷. بررسی چالش‌های ارزهای دیجیتال از دیدگاه مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه ایران