گزارش نشست بازارمشتقه در ایران، چالش ها و راهکارها
نشست بازارمشتقه در ایران چالش ها و راهکارها با حضور مدیران ارکان بازارسرمایه و فعالان بازارمشتقه برگزار شد.
به گزارش گروه پیشگامان دنیای مالی:
نشست بازارمشتقه در ایران، چالش ها و راهکارها به همت پیشگامان دنیای مالی و استارتاپ مشتقه ریسکاو با حضور میثم فدائی واحد مدیرعامل فرابورس ایران، علی نقوی مدیر عامل بورس انرژی ایران، محمدجواد میرطاهر عضو هیئت مدیره بورس تهران، رحمان آراسته مدیرمشتقه و صندوق های کالایی بورس کالا ، سلمان یزدانی مدیرعامل استارتاپ مشتقه ریسکاو و با حضور و مشارکت فعالان و کارگزاران بازارمشتقه، روز یکشنبه ۱۲ تیرماه در سالن حجه الاسلام موسویان(ره) فرابورس ایران برگزار شد.
میثم فدائی واحد مدیرعامل فرابورس ایران چالش نخست بازارمشتقه را هسته معاملات دانست و عنوان کرد:
هسته فعلی برای معاملات نقدی طراحی شده است و امکان بالقوه برای معاملات آتی و آپشن را ندارد با این حال همه درک کرده‌اند که بازار سرمایه راه درمانی جز معاملات مشتقه ندارد.
وی با اشاره به رویدادها و تلاطم های بازارسرمایه در سال های ۹۳ و ۹۹ توضیح داد:
با توجه به تلاطم‌های اقتصادی باید بتوانیم در بازارهای صعودی و نزولی ابزار سودآوری در اختیار مردم قرار دهیم تا در هر روندی امکان سودآوری وجود داشته باشد و لزوما منتظر تکرار چنین روزهایی نباشیم.
میثم فدائی واحد با تأکید بر چالش اساسی هسته معاملات در بازارمشتقه ادامه داد:
معاملات آتی و آپشن بر سامانه معاملات نقدی به سختی قابل انجام است.به خاطر این موضوع سیستم محاسبه مارجین وجود ندارد و راهکار جایگزین برای این خلأ در حال حاضر، راه حل توثیق سهام است پس هر معامله‌گری که خواهان فعالیت در مشتقه باشد باید حتما سهام داشته باشد که این موضوع خود چالش‌برانگیز است.
میثم فدائی در ادامه با اشاره به قدم‌های مثبت برداشته شده در زمینه توسعه ابزار آتی در ارکان بازار، افزود:
در فرابورس هم روی شاخص هم‌وزن، آتی وجود دارد که اختیار خرید و اختیار فروش روی آن امکان پذیر است. با وجود صندوق‌های سرمایه‌گذاری امکان تعریف آتی وجود دارد و مسئله قابل تحویل بودن که موضوعی فقهی بود حل شده است.
مدیرعامل فرابورس ایران در رابطه با مباحث فقهی فروش استقراضی (short selling) توضیح داد:
Short Selling هیچ مشکل فقهی ندارد و در این زمینه مصوبه وجود دارد، بلکه نبود سامانه تامین به مفهوم تامین سهام برای short seller چالش اصلی این معاملات است.
در ادامه نشست بازارمشتقه در ایران چالش ها و راهکار ها، علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی ایران ضمن تشریح اقدامات انجام شده در حوزه توسعه ابزارمشتقه در بورس انرژی توضیح داد:
ارزش تجمعی معاملات سلف موازی استاندارد مبتنی بر نفت خام و برق و متانول و میعانات در بورس انرژی ۵۷ هزار میلیارد تومان بوده است.
مدیرعامل بورس انرژی ضمن اشاره به راه اندازی قراردادهای آتی بورس انرژی ادامه داد:
اسفند سال گذشته از این قراردادها رونمایی شد و اکنون معاملات روی نفتا و متانول در حال انجام است. ضمن آنکه معاملات روی ال پی جی و میعانات در آینده شروع می‌شود و معاملات بنزین نیز در مرحله مطالعات است.
علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی ضمن تشریح چالش های موجود در بازارمشتقه عنوان کرد:
یکی از چالش‌های اساسی بورس انرژی برای توسعه ابزارهای مشتقه، نبود گواهی سپرده کالایی است. این گواهی‌ها در بورس انرژی به خاطر پیچیدگی‌های حامل‌های انرژی و انحصار عرضه‌کننده بحث فنی دارد اما در دستور کار است.
علی نقوی در انتهای سخنان خود ضمن بیان اهمیت توسعه بازارمشتقه بیان کرد:
بازار مشتقه نیازمند تکنولوژی است و هر چهار بورس ایران از نظر تکنولوژی نیاز به توسعه دارند که با همکاری استارتاپ‌ها می‌توان بخشی از مشکلات را برطرف کرد.
محمدجوادمیرطاهر عضو هیئت مدیره بورس تهران در ادامه نشست بازارمشتقه در ایران چالش ها و راهکارها ضمن ارائه گزارشی از وضعیت بازارمشتقه در ایران و جهان توضیح داد:
بازار مشتقه ایران بیشتر روی کامودیتی‌ها وجود دارد در حالی که در جهان عمده معاملات روی دارایی‌های مالی است و حل شدن مشکلات زیرساختی باعث می‌شود در ایران نیز مشتقه به سمت دارایی‌های مالی برود.
محمدجواد میر طاهر ضمن بیان اهمیت ابزار مشتقه در موضوع کشف قیمت عنوان کرد:
مشتقه به معنای تشکیل دادن بازار متشکلی است که افراد درباره قیمت آینده با یکدیگر صحبت می‌کنند. مشتقات ارزی می‌تواند به کشف قیمت ارز در آینده اقتصادی ایران کمک کند.اگر ابزارها و بازارهای متشکلی وجود داشته باشد افراد ریسک پذیر به سمت این بازارها هدایت و راهنمایی می‌شوند، در غیر این صورت مشکلات قانونی و فراقانونی به وجود خواهد آمد.
محمدجواد میرطاهر عضو هیئت مدیره بورس تهران با اشاره به اقدامات بورس تهران در زمینه رفع چالش ها بازارمشتقه ایران توضیح داد:
این موضوع در جلسات بورس تهران مطرح شده است که اگر بتوانیم فکری برای بازار ثانویه، بازارسازی و بازارگردانی و نوسان‌پذیری کنیم، اوراق مشتقه روی دارایی‌های مالی هم تعریف خواهد شد.
محمد جواد میر طاهر با اشاره به راهکارهای موجود برای رفع موانع توسعه بازارمشتقه ادامه داد:
لزوم مشخص شدن جایگاه hedge fund»، «تسهیل اختیار خرید و فروش تبعی» و «طراحی اوراق آتی و آپشن روی صندوق‌ها» از جمله راهکارهایی است که به توسعه و تعمیق بازار مشتقه کمک خواهد کرد.
رحمان آراسته مدیر مشتقه و صندق های کالایی بورس کالای ایران بعنوان چهارمین سخنران کلیدی نشست بازارمشتقه در ایران چالش ها و راهکارها با اشاره به افق امیدوار کننده بازارمشتقه در ایران عنوان کرد:
خوشحالیم که بورس کالا به عنوان پیشرو در این زمینه شناخته شده است؛ بورس کالا از سال ۸۷ شکل گرفت و در ابتدای راه با توجه به عدم شناخت، چندان موفق نبود تا اینکه آتی سکه راه افتاد و به دلایل غیر منطقی این بازار بسته شد.
رحمان آراسته ضمن اشاره به اقدمات توسعه ای بورس کالای ایران در زمینه ابزارمشتقه و قراردادهای آتی توضیح داد:
پیش از راه‌اندازی بازار آتی زعفران مرجع قیمت نقدی زعفران وجود نداشت، زنجیره‌ای از ابزارهای ملی را روی زعفران راه‌اندازی کردیم و اکنون به مرجع قیمت تبدیل شدیم و ۶۰۰ هزار موقعیت باز در آپشن زعفران داریم که جای خوشحالی دارد.
آراسته با اشاره به برنامه های توسعه ای بورس کالا برای ابزارمشتقه عنوان کرد:
با توجه به اینکه مشکل مالیاتی در حوزه معاملات گواهی سپرده کالایی تقریبا حل شده است، دارایی های زیادی از جمله شمش طلا، مس کاتد، آلومینیوم، قیر و محصولات پتروشیمی در صف ورود به معاملات گواهی سپرده و قراردادهای آتی قرار دارند و راه اندازی صندوق های فلزات اساسی نیز از دیگر برنامه های بورس کالا به شمار می رود. در همین زمینه مجوز دو صندوق چند کالایی در حال اخذ از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار است.
آراسته ادامه داد:
با راه اندازی قراردادهای آتی شمش طلا، قراردادهای آپشن را روی فیوچرز شمش طلا اعمال خواهیم کرد تا با ایجاد یک بازار پویا، شاهد یک سبد کامل از ابزارهای مورد نیاز فعالان بازار و سرمایه گذاران با سلایق مختلف باشیم و امیدواریم این طرح ها تا آخر سال اجرایی شوند.
در ادامه نشست بازارمشتقه در ایران چالش ها و راهکار ها پنل هم اندیشی فعالان بازارمشتقه با حضور معامله گران و فعالان این بازار، کارگزاران، نمایندگان ارکان بازار سرمایه و متخصصین حوزه ریسک برگزار شد.در این هم اندیشی ابعاد گوناگون چالش های پیش روی بازارمشتقات و راهکارهای متصور برای آن هامورد بررسی قرارگرفت که به زودی گزارش کامل این نشست منتشر خواهد شد.
